DeFi Nedir?

Geleneksel Finans Sektörüne Benzer Hizmetler Sunan Merkeziyetsiz, Blok Zinciri Tabanlı Protokoller Bütünü

Merkeziyetsiz finans ifadesinin kısaltması olan DeFi, blok zinciri ve akıllı sözleşme teknolojisi ile desteklenen, gelişmekte olan bir sektördür. Sektörde uygulama geliştirenler, geleneksel finans endüstrisindeki hizmetleri, güvenilir aracılara ihtiyaç duymadan, güvene ve izne dayalı olmayan bir şekilde yeniden oluşturmaya çalışmaktadır. 

Merkeziyetsiz uygulamalar ağırlıklı olarak akıllı sözleşmelerin birleşiminden oluştuğu için, DeFi olarak kabul edilen uygulamaların çoğu Ethereum ve yeterince gelişmiş programlama dillerini destekleyen diğer blok zinciri ağları üzerinde oluşturulmuştur. Ethereum açık ara en büyük DeFi ekosistemi olmayı sürdürürken, Solana, Avalanche, Polkadot ve Cosmos da merkeziyetsiz finansı destekleyen önde gelen diğer platformlar arasında yer almaktadır. 

DeFi sektörünün kökleri, 2017 yılına kadar uzanmaktadır. O yıl, birçok proje, geliştirme fonları toplamak için ilk coin arzlarını gerçekleştirdi. Birçok ICO başarısız oldu, hatta bazıları tamamen dolandırıcılık amacı taşıyordu. Ancak bunlardan birkaçı, günümüzün önde gelen DeFi uygulamaları hâline geldi.   

2020 yılında DeFi’ye olan ilgi önemli ölçüde artmaya başladı. Uniswap’ın eşler arası sözleşme işlemlerini geliştirmesi ve Synthetix’in likidite sağlayıcıları ödüllerle teşvik etmesi, bu alana ivme kazandırarak diğerlerini de bu yaklaşımı benimsemeye teşvik etti. Sonuç olarak, DeFi yazı olarak da adlandırılan 2020 yılının ortalarında, sektöre aktarılmış tüm kripto paraların toplam değeri ilk kez 1 milyar doları aştı. Eylül ayının ortasında bu rakam 10 milyar doların üzerine çıktı ve mayıs ayında neredeyse 90 milyar dolara yükseldi. 
Bugün DeFi sektörü, Aave ve Compound gibi borç verme platformlarını; SushiSwap ve Uniswap gibi merkeziyetsiz borsaları; Synthetix ve dYdX gibi vadeli işlem platformlarını ve MakerDAO’nun DAI’si gibi sabit coinleri kapsıyor. Kodlanmış akıllı sözleşmeler kullanılarak oluşturulan bu platformlar, genellikle birlikte çalışabilirlik özelliğine sahiptir ancak yeni işlevlerin ortaya çıkmasını sağlayarak zaman zaman yıkıcı güvenlik açıklarına da yol açabilirler.